Eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelinde sınıflandırılmasına ilişkin olarak, kişi veya kurumların yazılı talebi üzerine Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerince verilen idari karardır.

BTB den Kim Ne Kadar Süre İle Yararlanabilir?

Bağlayıcı Tarife Bilgisinden sadece hak sahibi yararlanabilir. Veriliş tarihinden itibaren 6 yıl süre ile geçerlidir.

BTB uygulamasının amaçları Nelerdir?

Sınıflandırma kurallarının doğru ve yeknesak bir şekilde uygulanması suretiyle sınıflandırmanın uyumlaştırılmasını ve böylece dış ticaret rejiminin, ticareti yapan kurum arasında doğru ve eşit olarak uygulanmasını sağlamak.

Beyan sürecini ve gümrük işlemlerini hızlandırmak ve böylece gümrük kontrolünü ve uluslararası ticareti mümkün olduğunca kolaylaştırmak ve dış ticaret işlemlerinin maliyetini azaltmak.

Ticaret yapan kurum ile Gümrük Müdürlüğü arasında eşyanın tarife pozisyonundan kaynaklanan ihtilafları azaltmak.

Gümrük işlemleri sırasında eşyanın sınıflandırılması probleminden kaynaklanan zaman kayıplarını azaltmak suretiyle yüksek riskli eşyanın muayenesine ve kontrolüne Gümrük işlemleri sırasında yeterli zaman ayrılabilmesini, aynı zamanda Gümrük denetimlerinin seçimli ve daha etkin yapılabilmesini sağlamak.

Ticaret yapan kurum, eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelinde sınıflandırılmasına ilişkin hukuki geçerliliği olan resmi bir bilgi sağlamak.

Uluslararası bir ticaret işleminin karlılığının ve uygulama imkanının önceden tahmin edilebilmesini sağlamak.

BTB hangi durumda iptal edilir?

Talep edenin verdiği yanlış ve eksik bilgiye dayanan BTB iptal edilir. İptal, iptal kararının verildiği tarihten itibaren geçerlidir.

BTB Hangi durumlarda geçerliliğini yitirir?

Türk Gümrük Tarife Cetvelinde değişiklik yapılması ve verilen bilginin söz konusu değişiklikle getirilen hükümlere uymaması,

Dünya Gümrük Örgütünün uymakla yükümlü bulunduğumuz nomanklatür, izahname ve tarife pozisyonlarına ilişkin kararlarındaki bir değişikliğe uymaması

BTB’nin iptal edildiğinin veya değiştirildiğinin bilgi veren kişiye tebliğ edilmesi, durumlarında geçerliliğini yitirir.

A.TR Dolaşım Belgesi Nedir?

A.TR Dolaşım Belgesi, Türkiye-Avrupa Topluluğu gümrük birliği uyarınca, işlenmiş tarım ürünleri de dahil olmak üzere sanayi ürünlerinde serbest dolaşıma ilişkin hükümlerin uygulanması için gerekli koşulların yerine getirilmiş olması halinde, ihracatçının veya gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcisinin talebi üzerine gümrük idareleri ya da bu idarelerce yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenen belgelerdir.

Tamamen Türkiye’de veya AB’de elde edilmiş eşya, Türkiye veya AB’de ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi veya eş etkili vergi veya resimleri tahsil edilmiş ve bu vergi veya resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış olan üçüncü ülkeler çıkışlı mallar, Türkiye’de veya AB’de serbest dolaşım durumunda sayılır.

Türkiye-Avrupa Birliği (AB) gümrük birliği gümrük bölgesinde, serbest dolaşımda bulunan eşya için ihracatçı ülke yetkili makamlarınca düzenlenmiş ve gümrük idaresince vize edilmiş A.TR dolaşım belgesi muhteviyatı eşyanın Türkiye-AB gümrük birliği çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesi için ayrıca bir menşe belgesi gerekmemektedir. Ancak, her ne sebeple olursa olsun ithalatçının ihracatçıdan eşyanın menşe statüsünü kanıtlayacak bir belge talep edilmesi halinde, serbest dolaşımda bulunan eşyanın tercihsiz menşe statüsünü kanıtlamak üzere menşe şahadetnamesinin; tercihli menşe statüsünün ispatı için ise yürürlükteki “Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasında Serbest Dolaşımda Bulunan Eşyanın Tercihli Menşe Statüsünün Kanıtlanmasına Dair Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde Tedarikçi Beyanının düzenlenmesi olumlu mütalaa edilmektedir.

A.TR Dolaşım Belgesi Hangi Ülkelerle Ticarette Kullanılır?

Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan

Not: A.TR Dolaşım Belgesi satış, onay ve saklanmasına ilişkin işlemler Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Tarafından Bastırılan A.TR Dolaşım Belgesi Satış ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir.

EUR.1 Dolaşım Sertifikası Nedir?

EUR.1 Dolaşım Sertifikası eşyanın menşe ülkesini gösteren belgedir. Menşeli ürünlerin Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasındaki tarım ürünleri ticaretine ilişkin 1/98 sayılı Türkiye-AT Ortaklık Konseyi Karar hükümlerinden yararlanabilmesini sağlamak üzere düzenlenir.

EUR.1 Dolaşım Sertifikası Hangi Ülkelerle Ticarette Kullanılır?

1. Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkeler ile AKÇT ürünleri ve tarım ürünleri ticaretinde kullanılır. (Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan,Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan)

2. Türkiye’nin serbest ticaret anlaşması imzaladığı ülkelerle olan ticaretinde kullanılır.

EFTA üyeleri (İzlanda, İsviçre, Norveç, Lihtenştayn), İsrail, Makedonya, Bosna-Hersek, Tunus, Filistin, Fas, Suriye(Serbest Ticaret Anlaşması askıya alındı. Menşe Şahadetnamesi düzenlenecektir.), Mısır, Arnavutluk, Gürcistan, Karadağ, Sırbistan, Şili, Ürdün, Morityus, Faroe Adaları, Moldova

FORM A Özel Menşe Şahadetnamesi Nedir?

Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi (GPS) çerçevesinde bazı ülkeler tek taraflı olarak ülkemizden yaptıkları ithalatta gümrük vergisi indirimi uygulamaktadır.

FORM A Özel Menşe Şahadetnamesi Hangi Ülkelerle Ticarette Kullanılır?

Söz konusu Sistem çerçevesinde gümrük vergisi indiriminden yararlanılabilmesi için ABD, Kanada, Yeni Zelanda, Japonya, Ukrayna, Kazakistan, Beyaz Rusya ve Rusya Federasyonu “Form A” menşe şahadetnamesi düzenlenmesini istemektedir.

ABD ve Avustralya GTS uygulamakla birlikte, FORM.A belgesi doldurulması zorunlu değildir. Kanada ve Yeni Zelanda resmi tasdik istememektedir. Belgenin ihracatçı tarafından doldurulması yeterlidir. 8 no.lu hane malın tamamıyla Türk Menşeli (%100 Türk malı) olması durumunda tüm ülkeler için “P” harfi yazılacaktır. Diğer durumlarda; Rusya Federasyonu, Beyaz Rusya ve Ukrayna için “Y” harfi ile Türk Menşeli olmayan ithal girdinin ihraç edilen malın FOB fiyatı içindeki yüzde payı ile birlikte yazılacaktır. (Örnek: “Y”20%). Japonya için “W” harfi ile malın GTİP no.sunun ilk dört rakamı birlikte yazılacaktır. (Örnek: “W”96.18) Kanada için “F” harfi yazılacaktır. Avustralya için 8. Kutu boş bırakılacaktır.

“Form A” menşe şahadetnameleri yalnız İngilizce veya Fransızca olarak düzenlenmelidir (Rusya Federasyonu için Rusça düzenlenebilir). Adresler dışında Türkçe ifadeye yer verilmemelidir.

İRAN-Menşe İspat Belgesi Nedir?

Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik (30.01.2015 t. 29252 s. R.G.) ile Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti arasında yapılacak ticarette, eşyanın tercihli menşeini ispat etmek üzere, Gümrük İdaresi’nce ya da bu idare tarafından yetki verilen kuruluşlarca düzenlenip gümrük idarelerince vize edilen belgedir.

İRAN-Menşe İspat Belgesi Nedir?

Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik (30.01.2015 t. 29252 s. R.G.) ile Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti arasında yapılacak ticarette, eşyanın tercihli menşeini ispat etmek üzere, Gümrük İdaresi’nce ya da bu idare tarafından yetki verilen kuruluşlarca düzenlenip gümrük idarelerince vize edilen belgedir.

Sadece İRAN İSLAM CUMHURİYETİ’ne düzenlenir.

Malezya – Menşe Belgesi Nedir?

10.07.2015 tarih 29412 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ile Malezya Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik’e istinaden 01.08.2015 tarihinden itibaren “Menşe Belgesi” düzenlenecektir.

Bu kapsamda, Malezya’ya “tercihli ticarete” konu olacak eşyanın menşeinin, anlaşmada yer alan menşe kuralları uyarınca söz konusu Menşe Belgesinin (Certificate Of Origin) ibrazı suretiyle tevsik edilecektir.

Sadece MALEZYA için düzenlenir.

D-8 Menşe İspat Belgesi Nedir?

D-8, Bangladeş, Endonezya, İran, Malezya, Mısır, Nijerya, Pakistan ve Türkiye’den oluşan Gelişen Sekiz Ülkenin (Developing Eight /D-8) oluşturduğu ve 15 Haziran 1997 tarihinde “İstanbul Deklarasyonu” ile kurulduğu bir örgüttür.

13 Mayıs 2006 tarihinde Endonezya’da imzalanan “D-8 Üye Devletleri Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması” 18.04.2011 tarihli ve 2011/1681 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanmıştır. T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik” 24.05.2016 tarihli ve 27913 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu Yönetmelik 01.07.2016 tarihinde yürürlüğe girmesi sebebiyle, D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasını onaylayan 6 ülke (İran, Malezya, Nijerya, Endonezya, Pakistan ve Türkiye) arasında tercihli ticaret kapsamında yapılacak ticarette 01.07.2016 tarihinden itibaren D-8 Menşe İspat Belgesi’nin kullanılmaya başlanmıştır.

D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasını onaylayan ülkeler; İran, Malezya, Nijerya, Endonezya, Pakistan ve Türkiye’dir.

Bangladeş ile Mısır D-8 Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması’na taraf ülkeler arasında henüz yer almamaktadır.

Menşe Şahadetnamesi Formu Nedir?

Menşe Şahadetnamesi, eşyanın menşe ülkesini gösteren belgedir. Tercihsiz ticarette kullanılan ve malın menşeini belirlemek üzere ithalatçı ülkenin istemi üzerine düzenlenen belgedir. Belgenin yasal dayanağı ise 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Uygulama Yönetmeliğidir.

Ek Mali Yükümlülük; Yerli üreticinin korunması ve ithalattan kaynaklanacak vergi kayıplarının önlenmesi amacıyla, işleme konu eşyanın ithalatı gümrük vergisi dışında benzer etki yaratan ek mali yükümlülük uygulamasına tabi tutulabilir. Gözetim Uygulaması gibi ek mali yükümlülük de ithalatı kısıtlayıcı önlemler arasında yer almaktadır.

Varlık amacı uluslararası ticaretin gelişmesini ve daha serbest hale gelmesini sağlamak olan Dünya Ticaret Örgütü’nün antlaşmasını imzalayan ülkelerin, bu anlaşma hükümleri içerisinde ya da ülkeler arası oluşturulan gümrük birliği veya ikili serbest ticaret anlaşmaları hükümlerine göre gümrük vergilerinde değişikliğe gitmeleri oldukça zordur. Bu nedenle, yerli üreticinin korunması veya ithalattan kaynaklanacak vergi kayıplarının önlenmesi amacıyla, bahsi geçen uluslararası anlaşmalara da bağlı kalmak kaydıyla, ticarete konu eşyanın ithalatında ek mali yükümlülük denilen uygulamaya gidilebilir.

Karar ;

Ekli “Bazı Ürünlerin İthalatında Ek Mali Yükümlülük Tahsili Hakkında Karar”ın yürürlüğe konulması; Ekonomi Bakanlığının 10/5/2018 tarihli ve 43095 sayılı yazısı üzerine, 20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı Kanunun 1 inci, 14/5/1964 tarihli ve 474 sayılı Kanunun 2 nci, 6/5/1986 tarihli ve 3283 sayılı Kanunun 2 nci, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Kanunun 16 ncı, 22 nci ve 55 inci maddeleri ile 2/2/1984 tarihli ve 2976 sayılı Kanun hükümlerine göre, Bakanlar Kurulu’nca 14/5/2018 tarihinde kararlaştırılmıştır.

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Karar, bazı ülkeler menşeli eşyanın Avrupa Birliği ülkeleri üzerinden ithalatı sonucunda ülkemiz aleyhine ortaya çıkan tarife farklılığının giderilmesi amacıyla hazırlanmıştır.

(2) Bu Karar, İthalat Rejimi Kararı eki II sayılı listede yer alan eşyayı [93 üncü fasıl, Avrupa Kömür Çelik Topluluğu (AKÇT) ürünleri ve tarım ürünleri (5, 9, 13 ila 15,17 ila 22, 24 ve 44 ila 46. fasıllar) hariç] kapsar.

Ek mali yükümlülük

MADDE 2-(1) Bangladeş, Bolivya, Cape Verde, Endonezya, Hindistan, Kamboçya, Moğolistan, Pakistan, Paraguay, Sri Lanka, Ukrayna ve Vietnam menşeli ve 1 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen eşyanın AB ülkeleri üzerinden A.TR dolaşım belgesi eşliğinde ithal edilmesi halinde telafi edici vergi olarak ek mali yükümlülük tahsil edilir.

(2) Bu Karar kapsamında tahsil edilecek ek mali yükümlülük, 20/12/1995 tarihli ve 95/7606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren İthalat Rejimi Kararının eki II sayılı listede yer alan gümrük vergisi oranları dikkate alınarak;

a) Endonezya menşeli ve 1 inci maddenin ikinci fıkrasında tanımlanan eşya için “Diğer Ülkeler” (DÜ) gümrük vergisi ile “Gelişme Yolundaki Ülkeler” (GYÜ) gümrük vergisi arasındaki fark kadar,

b) Hindistan menşeli ve 1 inci maddenin ikinci fıkrasında tanımlanan eşya için (25, 27, 28, 50 ila 60, 71 ila 76, 78, 79, 81 ila 83, 87 ila 89. fasıllar hariç) DÜ gümrük vergisi ile GYÜ gümrük vergisi arasındaki fark kadar,

c) Ukrayna ve Vietnam menşeli ve 1 inci maddenin ikinci fıkrasında tanımlanan eşya için DÜ gümrük vergisi ile GYÜ gümrük vergisi arasındaki fark kadar,

ç) Sri Lanka menşeli ve 61 ila 63. fasıllar kapsamı eşya için DÜ ile GYÜ gümrük vergisi arasındaki fark kadar,

d) Bangladeş menşeli ve 50 ila 63. fasıllar kapsamı eşya için “DÜ” gümrük vergisi oranında,

e) Kamboçya menşeli ve 61 ila 63. fasıllar kapsamı eşya için “DÜ” gümrük vergisi oranında,

f) Etiyopya menşeli ve 5209.42 GTP’li eşya için DÜ gümrük vergisi oranında,

g) Nepal menşeli ve 5509.21, 5509.22 ve 5509.51 GTP’li eşya için DÜ gümrük vergisi oranında,

ğ) Gümrük tarife istatistik pozisyonları ekli listede sıralanan Bolivya, Cape Verde, Moğolistan, Paraguay ve Pakistan menşeli (Pakistan için 42 ve 43. fasıllar ile 50 ila 63. fasıllar hariç) eşya için GYÜ gümrük vergisi oranında,

h) Pakistan menşeli 42 ve 43. fasıllar ile 50 ila 63. fasıllar kapsamı eşya için DÜ gümrük vergisi oranında,

tahsil edilir.

Uygulama usul ve esasları

MADDE 3-(1) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, İthalat Rejimi Kararı ve ilgili diğer mevzuatın, gümrük vergisinin tarhına, tahakkukuna, tahsiline, geri verilmesine, takibine ve teminata bağlanmasına ilişkin usul ve şekle müteallik hükümleri, bu Karar kapsamında uygulanacak ek mali yükümlülüğün tarhı, tahakkuku, tahsili, geri verilmesi, takibi ve teminata bağlanması işlemlerinde de uygulanır.

(2) Bu Kararın uygulanmasında eşyanın menşeinin doğru beyan edilmesinden ithalatçı sorumludur.

Gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden istiflenmesi, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, kapların yenilenmesi veya tamiri, havalandırılması, kalburlanması, karıştırılmasını ifade etmektedir.

Elleçleme işlemlerinin yapılabilmesi için, eşya sahibinin yada temsilcisinin Gümrük İdaresine yazılı olarak müracaatta bulunulması gerekir.

Ancak eşyanın antrepo rejimine tabi olması dumunda elleçleme müracatları Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri (YGM) vasıtasıyla yapılır.

GTİP, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu’nun kısaltmasıdır. Ülkemizde, genel olarak tarife cetvelinin yerine kullanılan GTİP, aslında Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde 12 haneli koda verilen isimdir. GTİP, İngilizce’de, HS Code, Customs Tariff, Harmonized Code veya Harmonized System olarak adlandırılmaktadır.

Armonize Sistem (Tarife Cetveli – GTİP) 21 bölüm ve 96 fasıldan oluşan bir sınıflandırma sistemidir. Fasıl (İngilizce chapter olarak adlandırılmaktadır), Gümrük Tarife Cetvelinde 2 haneli koda verilen isimdir. Fasıllar 2 haneli kodlara, her bir fasıl 4 haneli kod olan pozisyonlara ve her bir pozisyon ise 6 haneli kod olan alt pozisyonlara ayrılmıştır. Başka bir ifadeyle, 2 haneli kodlarla ifade edilen fasıllara, 2’şer hane eklenerek 4 haneli kodlar olan pozisyonlar ve pozisyonlara da 2’şer hane eklenerek 6 haneli alt pozisyonlar oluşturulmuştur.

Türk Gümrük Tarife Cetveli

Türkiye, tarife cetvelini, tüm dünya ile ortak olan 6 haneli koddan sonra, 8, 10 ve 12 haneli olmak üzere daha detay olarak sınıflandırmıştır.

Avrupa Birliği, üye ülkelerinin ticaret istatistiklerini daha detay izleyebilmek için Kombine Nomanklatür (Combined Nomenclature -CN) adlı 8 haneli ortak kodu kullanmaktadır. AB Kombine Nomanklatür (Combined Nomenclature -CN), Birlik üyesi ülkelerin ticaretini daha detaylı izlemek için 6 haneli Armonize Sisteme 2 hane eklenerek oluşturulmuştur. Başka bir ifadeyle, CN = HS Code + 2. Türkiye, Avrupa Birliği ile Ortak Gümrük Birliğine sahip olmasından dolayı, Türkiye’nin 8 haneli kodları ve ürün grupları Avrupa Birliği ülkeleri ile aynıdır.

Türk Gümrük Tarife cetvelinde 10 haneli olan “Milli alt açılım kodu” farklı vergi uygulamalarımız için açılan pozisyonlar olmakla birlikte pratikte kullanılmamaktadır. Bu nedenle, ülkemizde gümrük vergileri 12 haneli kodlarda belirlenmektedir. Tarife cetvelinde, 12 haneli kod olan GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu), ülkemizde ürünlerin en detay bazda sınıflandırıldığı, ürünlerin gümrük vergilerinin uygulandığı ve istatistiksel amaçlarla kullanılan koddur.

Özetle, Türk Gümrük Cetvelinin ilk 6 hanesi armonize sistemi, sonraki iki hane (8’li kod) AB Kombine Nomanklatür – CN kodunu, sonraki iki hane Milli alt açılım kodunu (10’lu kod) ve 12 haneli kod ise istatistik açılım olan GTİP’i ifade etmektedir.

GÜMRÜK YÖNETMELİĞİ MADDE 180 – (1) Beyanın kontrol türü ve kontrolle görevli memur, bilgisayar sistemi tarafından risk kriterlerine göre belirlenir.

KIRMIZI HAT

Eşyanın muayenesi ile birlikte belge kontrolünün de yapıldığı hattır.

Tam muayene: Eşyanın bütün kaplarının açılarak muayene edilmesidir.(Eşyanın kimyevi tahlili gerekiyorsa yapılmalıdır.)

Kısmi muayene: Eşyayı temsil etmeye yetecek sayıda kabın açılarak muayene edilmesidir.

Haricen muayene: Kapların açılmayarak sadece dıştan muayene edilmesidir. Muayene ile görevli memur kendisine havale edilerek ekranında gördüğü beyannamelerin işlemlerini sırasına göre yapmak zorunda olup, bir önceki beyannamenin işlemini bitirmeden ya da erteleme gerekçesini sisteme kaydetmeden bir sonraki beyannamenin işlemini yapamamaktadır.

SARI HAT

Muayeneye gerek görülmeksizin eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğunun ve birbiriyle uygunluğunun kontrol edildiği hattır.

Beyannamedeki bilgiler, ekler, tarife, kıymet, miktar, yasaklayıcı ve kısıtlayıcı önlemler incelendikten sonra uygunsa beyanname ile ilgili işlemler sonlandırılır. Muayene ile görevli memur, beyannameye ekli olan evraklar arasında uygunsuzluk tespit ederse, eşyanın muayene edilmesi konusundaki talebini idare amirine yazılı olarak bildirir. İdare amiri uygun görürse eşya muayene edilerek işlemler, kırmızı hattaki muayene ile görevli memur tarafından yürütülür. İdare amiri muayene ile görevli memurun bu talebini uygun görmez ise işlemler sarı hattan yürütülmeye devam edilecektir. Muayene ile görevli memur kendisine havale edilerek ekranında gördüğü beyannamelerin işlemlerini sırasına göre yapmak zorunda olup, bir önceki beyannamenin işlemini bitirmeden ya da erteleme gerekçesini sisteme kaydetmeden bir sonraki beyannamenin işlemini yapamamaktadır.

MAVİ HAT

Bakanlıkça belirlenen onaylanmış kişi statüsüne sahip kişilerin ihracatta yararlandığı, eşyanın çıkış işlemlerinin tamamlanmasından önce belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hattır. Mavi hatta işlem gören ihracat beyannamelerine ilişkin beyanın kontrolü, eşyanın çıkış işlemlerinin tamamlanmasını müteakip Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar dâhilinde gerçekleştirilir.

YEŞİL HAT Eşyanın belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hattır. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) sahipleri adına tescilli beyannamelere ilişkin kontroller öncelikli olarak yapılır.

İlave Gümrük Vergisi (İGV), ithal edilecek ürünlerden alınan Gümrük vergisine ilaveten tahsil edilecek verginin adı İlave Gümrük Vergisi’dir.

İlave gümrük vergisi bir ticaret politikası önlemi midir yoksa bir gümrük vergisi midir?

Yerel üreticileri korumak için dünya ticaretinde kabul görmüş önlemler tarife ve tarife dışı engeller olarak ikiye ayrılmaktadır.

Peki tarife önlemi neyi ifade etmektedir? Tarife dışı önlem neyi ifade etmektedir?

Tarife gümrük vergisi oranı artışıdır. Tarife dışı önlemler ise ticaret politikası önlemleridir. Ticaret politikası önlemleri gözetim, damping, miktar kısıtlama ve koruma önlemleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Tarife dışı önlem ithalatta haksız rekabetin önlenmesine vergi olup tebliğ ile yayımlanarak yürürlüğe girer. İlave gümrük vergilerinin yasal dayanağı ise aynı gümrük vergilerinde olduğu gibi 474 Sayılı Gümrük Giriş Tarifesi Cetveli Kanunu’dur. İthalat rejimi kararlarına ek kararlar ile yayımlanarak yürürlüğe girer. Yani ilave gümrük vergisi eğer bir ticaret politikası önlemi olsaydı ithalat rejim kararı ile değil tebliğ ile yürürlüğe girmesi gerekirdi.

Kaynak Kullanımı Destekleme Fonuna (KKDF) ilişkin temel Mevzuat; 12.05.1988 tarih ve 88/12944 sayılı Kararname ile Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Hakkında (6) Sıra No.lu Tebliğ’dir (1).

AÇIKLAMALAR:

KKDF, isminde “vergi” ifadesi geçmese de, aslında bir vergidir.

KKDF, vadeli mal ithalatlarında ve kredi kullanımlarında doğar.

KKDF, ithal edilen mal bedelinin maliyetine ilave edilir.

Mal bedelinin ithalattan (malın millileşmesinden ya da gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten) önce ödenmesi halinde KKDF doğmaz.

İthalatın “peşin”, “akreditifli” veya “vesaik mukabili” ödeme ile yapılması halinde KKDF doğmaz

İthalatın; kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerine göre yapılması halinde ise % 6 oranında KKDF ödenir.

Peşin ödemenin mutlaka yabancı para (döviz) ile yapılması şart değildir, TL olarak yapılan peşin ödemelerde de KKDF doğmaz.

Transit ticarette bir “ithalat” söz konusu olmadığından, transit ticarete konu işlemlerde KKDF söz konusu değildir.

Dolayısı ile, transit ticarette mal bedelinin satıcıya ödenmesinin ya da müşteriden tahsil edilmesinin peşin veya vadeli yapılmasının bir önemi yoktur, her iki durumda da KKDF doğmaz.

• İthalat bedelinin yurt dışına gönderilmeksizin, ihracatçının yurt içindeki (Türkiye’deki) hesaplarına ödenmesi halinde, ithalat bedeli peşin ödenmiş sayılmaz, KKDF doğar.

• İthalat bedelinin yurt dışına gönderilmeksizin, ihracatçı tarafından belirlenen firma/şahısların Türkiye’deki hesaplarına ödenmesi halinde, ithalat bedeli peşin ödenmiş sayılmaz, KKDF doğar.

• Gümrük Kanunu’nun zamanaşımına ilişkin hükümleri KKDF için de uygulanır.

Gümrük Beyannamesinin tescil tarihinden itibaren 3 yıl içinde tebliğ edilmeyen KKDF, zamanaşımına uğrar (Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 02.10.2012 tarih 20401 sayılı Yazısı).

• KKDF tutarı, mal bedeli ile birlikte Katma Değer Vergisi’nin matrahını oluşturur (KDV Kanunu m. 21/b).

Dolayısı ile, KKDF’nin mevzuata aykırı bir şekilde eksik ödenmesi, KDV’nin de eksik ödenmesine yol açacaktır.

• KKDF’nin tahakkukuna karşı itiraz, hak kaybına uğramamak için, hem idari hem de yargısal mercide aynı anda kullanılmalıdır.

• Ürünler millileşmediği sürece; malın serbest bölge, antrepo veya geçici depolama yerlerine konulması halinde KKDF doğmaz.

• Mal millileşmediği sürece; malın serbest bölge, antrepo veya geçici depolama yerlerinde el değiştirmesi durumunda KKDF doğmaz.

Ancak uygulamada antrepolardaki el değiştirmelerde, el değiştirmeden önce, KKDF’nin ödendiğine dair Belge talep edildiği bilgisi edinilmiştir.

• Serbest bölge, antrepo veya geçici depolama yerlerinde satış yapılmak suretiyle yapılan devirlerden sonra malın milleştirilmesi halinde, KKDF doğmaması için, mal bedelinin; yurt dışındaki asıl satıcıya ve malı serbest bölgede, antrepoda veya geçici depolama yerinde devir edene ödenmiş olması gerekir.

• Bankacılık sisteminin olmadığı durum ve ülkelerde; takasın alıcı ve satıcısının karşılıklı olması halinde ve ithalat ile ihracatın aynı gümrük müdürlüğünde yapılmış olması şartı ile KKDF doğmaz.

• İthalat faktöringi işlemlerinde faktöring şirketinin yurt dışındaki ihracatçı firmaya yapacağı ödeme, ödemenin gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten önce yapılması ve ilgili gümrük idaresine ibraz edilecek belgelerle durumun tevsik edilmesi kaydıyla, peşin ödeme olarak kabul edilir ve ödemesi bu şekilde yapılan ithalat işlemleri üzerinden KKDF kesintisi yapılmaz.

• Mal mukabili ödeme şekline göre yapılan kitap ithalatında KKDF kesintisi yapılmaz.

• İhracatı Teşvik Belgesi ile DİİB kapsamında kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekline göre yapılan ithalatta KKDF % 0 olarak uygulanır.

• Bir Şirketin yurt dışında bulunan merkezinden Türkiye’deki şubesine ithal edilen ticari eşya bedelleri, ithalata ilişkin gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten sonraki bir tarihte merkeze transfer edilir ise bu işlem vadeli ithalat kapsamına girer ve KKDF doğar.

• Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 7’nci maddesi uyarınca, İstanbul Altın Borsasında işlem görmek üzere anılan Kararın 2’nci maddesinde belirtilen özelliklere sahip işlenmemiş kıymetli madenlerin ithalinden KKDF kesintisi yapılmaz.

• Yabancı sermaye olarak yurt dışından getirilen paralar, “borç” niteliğinde olmadığı için KKDF doğmaz.

• Yurt dışından gelen sermaye avansları için de KKDF ödenmez.

Sermaye avansının sermayeye dönüştürülmesinde bir süre sınırlaması bulunmamaktadır.

Yurt dışından sermaye avansı olarak gelen paranın, sermayeye dönüştürülmeden tekrar yurt dışına transfer edilmek istenmesi durumunda, bankadan transfer yapması talep edildiği gün, para krediye dönüşmüş olur ve KKDF doğar.

• Yurt dışından gelen yabancı sermaye ve sermaye avansı TL hesaplarda gösterilir, bunlara kur farkı işletilmez, faiz ödenmez.

Küşat, Farsça kökenli bir kelime olup açma, açılış anlamına gelmektedir. Mal sahiplerinin, beyannamelerini düzenleyebilmek için beyandan önce eşyalarını muayene etme, numune alma ve tartma hakkıdır.

Eşya sahibinin, Gümrüğe gelen eşya için, GTİP tespiti ve menşei tespiti, numune alma, eşyayı muayeneye tabi tutma gibi bir ihtiyacı doğduğu takdirde, eşya sahibi veya yasal temsilcisi Gümrük idaresine talepte bulunmak suretiyle saydığımız işlemleri yapabilir, yapılan bu işlemler küşat olarak tanımlanmaktadır.

Talep üzerine, eşyanın Gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasından önce, Gümrüğe sunulan eşyanın incelenmesi veya bundan numune alınması yönünden ilgili ve yetkili kişilere küşat izni verilebilmektedir.

Küşat talepleri 4458 sayılı Gümrük Kanunun 41.inci maddesine istinaden Gümrük idarelerine yazılı olarak yapılmalıdır. Küşat başvuru dilekçelerinde eşya ile ilgili ne tür incelemeler yapılacağının detaylı olarak belirtilmesi gerekmektedir. Gümrük idareleri, yazılı olarak yapılan küşat başvurularını değerlendirmek suretiyle ilgili ve yetkili kişilere gerekli izinleri vermektedirler.

Ayrıca 4458 sayılı Gümrük Kanunun 41.inci maddesi çerçevesinde yükümlülerce özet beyan içeriği eşyadan numune alınarak Gümrük laboratuvarları da dahil herhangi bir laboratuvarda analize tabi tutulması da mümkün bulunmaktadır.

Peşin Ödeme (Cash Payment / Advance Payment / Prepayment / Cash Before Delivery)

İthalatçının mal bedelini ihracatçıya fiili ihraçtan önce ödediği ödeme şeklidir. Bu ödeme şeklinde ihracatçı herhangi bir risk üstlenmemekte, ithalatçı ise malların gönderilmemesi yada malların sipariş evsafına uygun olmaması gibi nedenlerden dolayı zarara uğrama riski taşımaktadır.

Peşin ihracat bedelleri, bankalar aracılığıyla havale şeklinde, ithalatçı, ihracatçı veya bunlar adına hareket ettiğini beyan eden üçüncü kişilerce çek ve efektif olarak, döviz satan kişinin yurt dışında yerleşik olduğunun tevsiki veya kredi kartının yurt dışından verilmiş olduğunun tespiti halinde kredi kartıyla tahsil edilebilir.

Mal Mukabili Ödeme (Cash Against Goods)

İhraç edilen malın bedelinin malın ithalatçı tarafından teslim alınmasından sonra ödendiği ödeme şeklidir. İhracatçı malını sevk ettikten sonra, sevkıyata ilişkin vesaiki doğrudan veya bedelsiz teslim edilmek kaydıyla bir banka aracılığı ile ithalatçıya gönderir. İhracatçının en çok risk üstlendiği ödeme şeklidir. Mal bedelinin ödenmesi malların teslim alınmasından sonra gerçekleştiğinden, mal bedelinin ödenmemesi riski mevcuttur.

Vesaik Mukabili Ödeme (Cash Against Documents / Documentary Collections)

İhracatçının ithalatçı ile yaptığı satış sözleşmesine uygun olarak malları sevk etmesinden sonra bunları temsil eden sevk vesaiklerinin ödeme veya poliçe kabulü veya bono düzenlenmesi karşılığında banka aracılığı ile ithalatçıya teslimine imkan veren bir ödeme şeklidir. Banka ihraç bedelini tahsil ettikten sonra vesaikleri ithalatçıya teslim eder.

Kabul Kredili Ödeme (Acceptance Credit)

Mal bedelinin belirli bir vadede ödenmesini taahhüt eden ve bu ödemeyi bir poliçenin araç olduğu ödeme şeklidir.

• Kabul Kredili Akreditif; Uluslararası kurallara ve mevzuata göre açılan akreditiflerde sevk belgelerinin, bu belgelerle birlikte sunulan poliçenin ithalatçının bankası veya muhabir bankaca kabulünü takiben serbest bırakılarak bedellerinin poliçe vadesinde ödenmesine imkan veren bir ödeme şeklidir.

• Kabul Kredili Vesaik Mukabili; Bankanın sevk belgelerini bu belgelerle ekli poliçenin ithalatçı tarafından kabulünü takiben ithalatçıya teslim etmesinden sonra poliçe vadesinde mal bedelinin ihracatçıya ödendiği bir ödeme şeklidir.

• Kabul Kredili Mal Mukabili; İhraç edilen malın bedelinin malın ithalatçı tarafından teslim alınmasından ve poliçeyi kabul etmesinden sonra poliçe vadesinde ödemenin gerçekleştiği bir ödeme şeklidir.

Akreditifli Ödeme (Letter of Credit)

İthalatçının talep ve talimatı üzerine veya bizzat kendi adına işlem yapan bir bankanın akreditif şartlarına uyulması kaydıyla ve akreditifte şarta bağlanan vesaikin ibrazı karşılığında,

• İhracatçıya veya onun emrine ödeme yapacağı veya ihracatçının çekeceği poliçeleri kabul edeceği ve ödeyeceği, veya

• Böyle bir ödemeyi yapması veya çekilen poliçeleri kabul etmesi için diğer bir bankayı yetkili kıldığı, veya

• Diğer bir bankayı iştira işlemi yapmaya yetkili kıldığı bir düzenlemedir.

Kısaca, ithalatçının verdiği talimat doğrultusunda, ithalatçının çalıştığı bankanın belirli bir meblağa kadar ve belirli bir vade için istenilen koşulların yerine getirilmesi ve ihracatçı tarafından ihraç edilen malların ihracına ilişkin belgelerin ibrazı karşılığında ihracatçıya ödeme yapılacağını taahhüt eden ödeme şeklidir.

1. İşyerinde Teslim / Ex Works (EXW)
2. Taşıyıcıya Masrafsız / Free Carrier (FCA)
3. Taşıma Ödenmiş Olarak / Carriage Paid To (CPT)
4. Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak / Carriage and Insured Paid To (CIP)
5. Terminalde Teslim / Delivered At Terminal (DAT) (Yürürlük: 01.01.2011)
6. Belirlenen Yerde Teslim / Delivered At Place (DAP) (Yürürlük: 01.01.2011)
7. Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak / Delivered Duty Paid (DDP)
8. Gemi Doğrultusunda Masrafsız / Free Alongside Ship ( FAS)
9. Gemide Masrafsız / Free On Board (FOB)
10. Masraflar ve Navlun / Cost and Freigh (CFR)
11. Masraflar, Sigorta ve Navlun / Cost,İnsurance And Freight (CIF)
12. Sınırda Teslim / Delivered At Frontier (DAF) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
13. Gemide Teslim / Delivered Ex Ship (DES) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
14. Rıhtımda Teslim ( Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak ) / Delivered Ex Quay (Duty Paid)
(DEQ) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
15. Gümrük Resmi Ödenmemiş Olarak Teslim / Delivered Duty Unpaid (DDU) (2011 Yılında
Yürürlükten Kaldırılmıştır)
TESLİM ŞEKİLLERİ (INCOTERMS 2010)
Teslim Şekilleri değişikliğe uğradı. ICC 27 Eylül 2010'da Incoterms 2010 revizyonunu yayınladı. Söz
konusu revizyon, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren uygulamaya geçti. INCOTERMS İngilizce
(International commercial terms) kelimelerinden bazı hecelerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş
bir terimdir. INCOTERMS'ler ICC (International Chamber of Commerce) (Milletlerarası Ticaret Odası)
(MTO) tarafından hazırlanmaktadır.
En radikal değişiklik dört kuralın yürürlükten kaldırılması oldu. DAF (Delivered at Frontier / Sınırda
Teslim), DES (Delivered Ex Ship / Gemide Teslim), DEQ (Delivered Ex Quay / Rıhtımda Teslim), DDU
(Delivered Duty Unpaid / Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslim) terimleri 2011 başından itibaren
geçerli olmak kaydı ile yürürlükten kaldırıldılar. Bunların yerine ise DAT (Delivered at Terminal /
Terminalde Teslim) ve DAP (Delivered at Place / Belirlenen Yerde Teslim) olmak üzere yeni iki terim
uygulamaya konuldu. Böylece Incoterms kurallarının sayısı 13' den 11' e indirilmiş oldu.
İŞYERİNDE TESLİM / EX WORKS (EXW)
"İş yerinde teslim" terimi, satıcının malları, kendi yerinde veya ismen belirlenmiş başkaca bir yerde
(fabrika, depo, işyeri gibi) alıcının tasarrufuna bırakarak teslim etmesini ifade eder. EXW, satıcı
açısından asgari yükümlülüğü temsil eder. FCA (Free Carrier – Taşıyıcıya masrafsız) uluslararası ticaret
için daha uygunken, bu kural iç ticaret için uygundur.
Teslim şeklinin özellikleri : Satıcı malları işletmesinde daha önce belirlenen tarihte alıcının emrine
hazır tutarak alıcıya bildirir. Alıcı malları işletmeden teslim alarak ihracı için gerekli belgeleri hazırlar

gümrük işlemlerini tamamlayarak malları kendi ülkesine ithal eder. Malların işletmede teslim
edilmesinden itibaren malla ilgili bütün masraf ve risk alıcı tarafından karşılanır.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlayarak belirtilen tarihte veya
süre içinde yine anlaşmada belirtilen yerde (Fabrika, depo, işyeri vb.) herhangi bir taşıma aracına
yüklenmemiş olarak, malları alıcının emrine amade tutar. Malların emrine hazır tutulduğunu alıcıya
bildirir. Alıcının ihracat ile ilgili belgeleri alabilmesi için yardımcı olur. Alıcının talep etmesi halinde,
tüm masraf ve riski alıcıya ait olmak üzere taşıma acentası ile anlaşma yaparak, düzenlettiği taşıma
belgesini varış yerinde malları teslim alabilmesi için alıcıya gönderir. Satıcının alıcıya karşı taşıma
sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Eğer belirlenen teslim yerinde
üzerinde net olarak anlaşılan belirli bir nokta yoksa ve eğer uygun birkaç nokta varsa, satıcı bu
noktalardan kendi amacına en uygun olanını seçebilir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi için gerekli
kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili masrafları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Tüm masraf ve risk
kendisine ait olmak üzere, mallara ilişkin her türlü ihracat ve ithalat işlemleri için gerekli olan lisans,
vb. idari ve ticari belgeleri düzenlemek, gerekli izinleri almak, gümrük işlemlerini yaptırmak ve
gümrük vergilerini ödemekle sorumludur. Malları satıcının işletmesinde teslim aldığı andan itibaren
malla ilgili tüm risk ve masraflar Alıcının sorumluluğundadır. Malların taşıtılması amacıyla taşıma
acentası ile anlaşarak navlun bedelini öder. Alıcı, malları teslim aldığına dair gereken belge ve delilleri
satıcıya sağlamalıdır. Alıcı, ihraç ülkesince öngörülen muayene masrafları dahil, yükleme öncesi her
türlü muıayene masraflarını ödemelidir.
TAŞIYICIYA MASRAFSIZ / FREE CARRIER (FCA)
"Taşıyıcıya Masrafsız" kuralı, satıcının malları, satıcının işyerinde veya belirlenen başka bir yerde, alıcı
tarafından tayin edilen taşıyıcıya veya başka bir kişiye teslim etmesini ifade eder.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı malları gümrük işlemlerini tamamlayarak,
belirlenen tarihte ve yerde ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği anda teslim işlemlerini tamamlamış
olur. Bu andan itibaren malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya geçer. Navlun ücreti de diğer tüm
giderler gibi alıcı tarafından ödenir.

Satıcının Yükümlülükleri : FCA kuralı, satıcının malları uygulandığı ölçüde ihracat için gümrüklemesini
gerektirir. Satıcı, hasarı ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü
izni almalı, malların ihracı için gerekli tüm belgeleri düzenlemeli ve gümrük işlemlerini
tamamlamalıdır. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü
yoktur. Alıcının talep etmesi üzerine durumunda taşıma acentası ile tüm masrafları alıcıya ait olmak
üzere anlaşır. Malları taşıyıcıya veya taşıma acentasının gözetimine belirlenen tarihte ve yerde teslim
eder. Eğer belirlenen teslim yerinde üzerinde net olarak anlaşılan belirli bir nokta yoksa ve eğer
uygun birkaç nokta varsa, satıcı bu noktalardan kendi amacına en uygun olanını seçebilir. Teslim
anına kadar bütün masraf ve riskler satıcının yükümlülüğündedir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi
için gerekli kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili masrafları ve ihraç

ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları ödemelidir. Satıcı, masrafları
kendine ait olmak üzere, malların teslim edildiğine ilişkin olağan teslim kanıtını alıcıya verir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Belirlenen tarihte ve
yerde mallarını teslim alır. Bu andan itibaren bütün masraflar ve risk alıcıya aittir. İthalat ile ilgili belge
veya izinleri alarak gümrük vergisi ve masraflarını ödemekle yükümlüdür. Taşıma acentası ile anlaşma
yaparak navlun ücretini öder. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene
masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
TAŞIMA ÖDENMİŞ OLARAK / CARRIAGE PAID TO (CPT)
"Taşıma Ödenmiş Olarak" kuralı, satıcının malları kendisinin seçtiği bir taşıyıcı veya diğer bir kişiye
belirlenen yerde (eğer taraflarca böyle bir yer kararlaştırılmamış ise) teslim edeceğini ve satıcının,
malların belirtilen varış noktasına getirilmesi için gerekli taşıma sözleşmesini yapmak ve taşıma
masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade eder.
CPT kuralı kullanıldığında (tıpkı CIP, CFR veya CIF kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim
yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi
ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şekli özellikle çok araçlı taşımacılık türlerinde kullanılır. Satıcı
varış yerine kadar navlun ücretini ödemekle yükümlüdür. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği
andan itibaren malla ilgili bütün risk ve navlun dışındaki masraflar alıcıya geçer.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde
kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Taşıma acentası ile sözleşme
yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği
andan itibaren malla ilgili tüm risk ve masraflardan kurtulur. Teslimi gerçekleştirildiği ve muhtemel
varış tarihini alıcıya bildirir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi için gerekli kontrol işlemleriyle (kalite
kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili masrafları ve ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme
öncesi muayene masrafları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Malların ilk taşıyıcıya
tesliminden itibaren navlun dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya aittir. Transit taşıma
nedeni ile doğabilecek gümrük masraflarını da alıcı tarafından karşılanır. Navlun bedeline dahil
değilse boşaltma masraflarını ödeyerek cirolu konşimentoyu acentadan teslim alır. Alıcı, ihraç ülkesi
yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme
öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
TAŞIMA VE SİGORTA ÖDENMİŞ OLARAK / CARRIAGE AND INSURED PAID TO (CIP)
"Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak" kuralı, satıcının malları kendisinin seçtiği bir taşıyıcı veya diğer bir
kişiye belirlenen yerde (eğer taraflarca böyle bir yer kararlaştırılmamış ise) teslim edeceğini ve
satıcının, malların belirtilen varış noktasına getirilmesi gereken taşıma sözleşmesini yapmak ve taşıma
masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade eder.

CIP kuralı kullanıldığında (tıpkı CPT, CFR veya CIF kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim
yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi
ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı sigorta primi, navlun ve yükleme masrafları ve
riskleri üstlenerek malları yükleyeceği limana getirir. Satıcı gemi acentası ile anlaşır ve temin eder.
Satış sözleşmesindeki malların belirtilen tarihte ve yerde yüklemesinin yapıldığını alıcıya bildirir. Satıcı
sigorta primini ödemek suretiyle yüklediği mal cinsine uygun olan en dar kapsamlı nakliyat sigortası
yaptırır.Ancak alıcı olağandışı risklere (grev, savaş, doğal afet vb.) karşı sigorta yaptırılmasını istiyorsa
primini kendisi ödemek şartıyla satıcıdan sigorta kapsamının genişletilmesini isteyebilir. Satıcı
tarafından mal bedelinin %10 fazlası ile yaptırılır.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır. Satıcı, hasarı ve
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni almalı, malların ihracı
için gerekli tüm belgeleri düzenlemeli ve gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Alıcının ülkesinde
kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlamakta satıcının sorumluluğundadır. Taşıma acentası ile sözleşme
yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere,
gönderdiği malın sigortasını yaptırır. Alıcıya, sigorta poliçesini veya sigorta teminatına ilişkin diğer bir
kanıt vermelidir. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren ilgili risk ve masraflardan
kurtulur. Bu andan itibaren navlun ve sigorta primi dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya
aittir. Teslimi gerçekleştirdiğini ve muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Malları varış limanında
boşaltma masraflarını ve liman ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını boşaltır. Alıcı,
ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer
zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir. Teslim anından sonra navlun ve sigorta
primi dışındaki meydana gelen bütün masraflar alıcı tarafından karşılanır. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. İthalat için ödenmesi gereken tüm resimleri,
vergileri ve diğer harçları, gümrük işlemlerine ilişkin masrafları öder.
TERMİNALDE TESLİM / DELIVERED AT TERMINAL (DAT) (YÜRÜRLÜK: 01.01.2011)
"Terminalde Teslim" kuralı, satıcının malları belirlenen varma yerinde veya limanında belirlenen
terminalde gelen taşıma aracından boşaltılmış bir şekilde alıcının tasarrufuna bırakmakla malları
teslim ettiğini ifade eder. Terminal terimi, rıhtım, depo, konteyner sahası veya yol, demiryolu veya
hava kargo istasyonu gibi üstü açık veya kapalı olabilecek herhangi bir yeri kapsar. Taraflar malların
terminalden başka bir yere taşınması ve elleçlenmesi ile ilgili hasarın ve masrafların satıcı tarafından
üstlenilmesini amaçlıyorsa, DAPveya DDP kuralları kullanılmalıdır.

Teslim şeklinin özellikleri : malların, taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere varış noktasında alıcıya
sağlanması (teslim edilmesini) anlamına gelip, daha önceki DEQ klozunun yerini alıp, DEQ’in aksine,
multimodal (çoklu vasıta için) kullanılabilir. DAT Başka bir deyişle, Eşyanın alıcı ve satıcı tarafından
belirlenmiş olan terminal noktasında (bu nokta bir liman ya da gümrük antreposu veya alıcının
fabrikası olabilir) boşaltma masrafları satıcı tarafından karşılanmış olarak alıcının emrine

bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya aittir.
Kaldırılan terimlerden DAF, DES ve DDU yerine getirilmiş bir terimdir.malların belirlenen yere taşıma
maliyetlerini/ terminal bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır. Satıcı, hasarı ve
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni almalı ve malların ihracı
veya teslimden önce başka bir ülkeden geçişi için gerekli gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Satıcı,
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma
sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Satıcı,
malları kararlaştırılan tarihte, varma yerinde veya limanında kararlaştırılan terminalde, gelen taşıma
aracından boşaltarak alıcının tasarrufuna bırakarak teslim etmelidir. Eğer belirli bir terminal
kararlaştırılmamış ise, satıcı kararlaştırılan varma yerinde veya limanında kendi amacına en uygun
terminali seçebilir. Satıcı, uygun olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve
uygulandığı ölçüde, malların yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden önce ihracat için gerekli
gümrükleme masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergiler ve diğer harçları,
malların herhangi bir ülkeden geçişine ilişkin masrafları öder.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Uygulandığı ölçüde,
alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, her türlü ithalat iznini veya diğer resmi izni almalı
ve malların ithali için tüm gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Malların yukarıda anlatıldığı şekilde
teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır. Alıcı, ihraç
ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu
yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
BELİRLENEN YERDE TESLİM / DELIVERED AT PLACE (DAP) (YÜRÜRLÜK: 01.01.2011)
"Belirlenen Yerde Teslim" kuralı, satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracından
boşaltmadan alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini ifade eder.
Teslim şeklinin özellikleri : malların, taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere belirtilen belirli bir noktada
alıcıya sağlanması (teslim edilmesi) anlamına gelir. DAP daha önceki DAF, DES, ve DDU’nun yerini
almıştır. DAP başka bir deyişle, Eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan boşaltma yerinde (bir
liman iskelesi, gümrük noktası, havalimanı) boşaltma için hazır durumda nakliye aracının üzerinde
alıcı emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar
alıcıya aittir. malların belirlenen yere taşıma maliyetlerini/ terminal bağlantılı zarar risklerini satıcı
üstlenir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır. Satıcı, hasarı ve
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni almalı ve malların ihracı
veya teslimden önce başka bir ülkeden geçişi için gerekli gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Satıcı,
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma
sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Satıcı,
malları kararlaştırılan tarihte, varma yerinde, eğer varsa kararlaştırılan noktada, gelen taşıma
aracından boşaltılmaya hazır şekilde alıcının tasarrufuna bırakarak teslim etmelidir. Satıcı, uygun
olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve uygulandığı ölçüde, malların
yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden önce ihracat için gerekli gümrükleme masrafları ve ihracat için

ödenmesi gereken bütün resimleri, vergiler ve diğer harçları, malların herhangi bir ülkeden geçişine
ilişkin masrafları öder.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Uygulandığı ölçüde,
alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, her türlü ithalat iznini veya diğer resmi izni almalı
ve malların ithali için tüm gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Malların yukarıda anlatıldığı şekilde
teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır. Taşıma
sözleşmesi uyarınca bu masrafların satıcıya ait olacağının düzenlendiği haller dışında, malların
belirlenen varma yerinde teslim alınabilmesi için gelen taşıma aracından boşaltılması için gerekli
masrafları öder. Uygulandığı ölçüde, malların ithali için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri
ve diğer harçları ve diğer masrafları alıcı ödemelidir. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme
öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını
ödemelidir.
GÜMRÜK VERGİLERİ ÖDENMİŞ OLARAK / DELIVERED DUTY PAID (DDP)
"Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak Teslim" kuralı, satıcının malları ithalat için gümrüklenmiş olarak ve
belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracında boşaltmaya hazır şekilde alıcının tasarrufuna
bırakmakla teslim ettiğini ifade eder.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde DDU teslim şekli ile aynı prensiplere dayanır; ancak DDP
teslim şeklinde satıcı bir de gümrük vergilerini ödemek zorundadır. Alıcının ülkesindeki yerel bir
satıcıdan farksız şekilde malları devreder. Eğer taraflar, malların ithalat için gümrüklenmesine ilişkin
tüm hasar ve masrafların alıcı tarafından üstlenilmesini istiyorlarsa, DAP Kuralı kullanılmalıdır.

Satıcının Yükümlülükleri : DDP Kuralı, satıcı açısından azami yükümlülüğü gösterir. Satıcı sözleşme
koşullarına uygun malı hazırlar. Kendi ülkesinde ve Alıcı ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri
hazırlar. İhracat ve İthalat Gümrük işlemlerini tamamlar. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere,
malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı
sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Taşıyıcı aracı temin ederek navlun ücretini öder.
Teslime kadar malla ilgili bütün masraflar ve riskler satıcıya aittir. Teslimi alıcının ülkesinde belirlenen
yerde ve tarihte gümrük vergilerini de ödemek suretiyle gerçekleştirir. Satım sözleşmesinde aksi
açıkça kararlaştırılmamışsa, ithalata ilişkin ödenmesi gereken KDV ve diğer tüm vergiler satıcıya aittir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder ve malları teslim alır.
Malların öngörüldüğü şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallarla ilgili bütün masrafları karşılar.
Alıcının satıcıya karşı ihraç veya ithal ülkesi yetkililerinin emrettiği herhangi bir yükleme öncesi
muayene masrafını ödemek gibi bir yükümlülüğü yoktur.
GEMİ DOĞRULTUSUNDA MASRAFSIZ / FREE ALONGSIDE SHİP ( FAS)
"Gemi Doğrultusunda Masrafsız" kuralı, satıcının malları belirlenen yükleme limanında, alıcı
tarafından seçilen geminin doğrultusunda (örneğin bir rıhtımda veya bir mavnada) bırakarak teslim
etmesini ifade eder. Malların konteynerde olduğu hallerde, satıcının malları gemi doğrultusunda değil

de bir terminalde taşıyıcıya teslim etmesi olağandır. Bu gibi durumlarda, bu kural uygun değildir ve
FCAkuralı kullanılmalıdır.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı malları geminin yanına kadar getirmekle
sorumludur. Mallar gemi rıhtımında ise, yükleme yerine getirerek., Gemi açıkta demirli ise mavnalarla
geminin yanına kadar götürülerek teslim edilir. Tesliminden itibaren malların kaybolması veya hasar
görmesi gibi rizikolar alıcıya aittir. Bu andan itibaren malla ilgili bütün masraflar ve navlun alıcı
tarafından karşılanır. Bu teslim şeklinde ihracat ile ilgili tüm belgeler alıcı tarafından hazırlanır.
Gümrük işlemleri de alıcı tarafından yapılır. Alıcı firma bu ülkede ihracatçı gibi hareket edebilmesi
mümkün değilse bu teslim şekli seçilmemelidir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme şartları uyarınca malları hazırlar. Alıcının isteği üzerine tüm
masraf ve riskler alıcıya ait olmak üzere; alıcının ülkesinde istenen gerekli belgeleri ve benzeri idari ve
ticari belgeleri almasında yardımcı olur. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi
yapmak yükümlülüğü yoktur. Mallar belirlenen limanda, belirlenen tarihte alıcının daha önce
belirlediği geminin yanına getirmekle teslim işlemini tamamlar. Bu andan itibaren malla ilgili tüm
masraf ve riskler alıcıya geçer. Alıcının isteği üzerine; satıcı masraflar alıcıya ait olmak üzere yükleme
belgesinin düzenlenmesini sağlar, varış limanında malları teslim alabilmesi için alıcıya gönderir. Ve
gecikmeksizin gerekli bildirimlerde bulunur. Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme
işlemlerine ilişkin masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve diğer
harçları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İhracat ve ithalat ile
ilgili gerekli belgeleri hazırlar, Gümrük masraflarının tümünü öder. Taşıma acentası ile anlaşma
yaparak, geminin yükleme limanına yaklaşık ne zaman varacağını satıcıya bildirir. Yükleme emrine
hazır tutulan malları teslim alır. Bu andan itibaren bütün masraflar ve risk alıcıya aittir. Alıcı, ihraç
ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu
yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
GEMİDE MASRAFSIZ / FREE ON BOARD (FOB)
"Gemide Masrafsız" kuralı, satıcının malları belirlenen yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen
gemide veya bu şekilde teslim edilen malları temin ederek teslim etmesini ifade eder. Bu kural,
satıcını malları gemiye yüklenmeden önce bir terminalde taşıyıcıya teslim ettiği haller için uygun
olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde olduğu zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi
durumlarda, FCA kuralı kullanılmalıdır.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı malları belirlenen tarihte ve yerde, alıcı tarafından
temin edilen gemiye yüklemeyi gerçekleştirir. Mallar geminin küpeştesine (güvertesine) geçtikten
sonra meydana gelebilecek her türlü hasar, kayıp ve masraflar Alıcının sorumluluğundadır. Satıcı
ihracat için gerekli tüm belgeleri hazırlar ve malların gümrük işlemlerini tamamlayarak teslim eder.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Belirlenen limanda,
belirlenen tarihte alcının temin etmiş olduğu gemiye yükleme yapar. Satıcının alıcıya karşı taşıma
sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu
belgeleri hazırlar, gümrük işlemlerini tamamlar. Alıcıya yüklemenin yapıldığını bildirir. Düzenlenen
taşıma belgesini ve alıcının ülkesindeki kullanacağı gerekli diğer belgeleri hazırlayarak ödeme şekline
göre alıcıya gönderir. Malların geminin küpeştesini (Güvertesini) geçene kadar meydana gelebilecek
her türlü hasar ve kayıp Satıcının sorumluluğundadır. Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli
gümrükleme işlemlerine ilişkin masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri
ve diğer harçları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Taşıma acentası ile
anlaşma yaparak navlun bedelini öder. Yükleme limanında mallar geminin küpeştesini geçtikten sonra
malla ilgili tüm masraf ve riskler Alıcının sorumluluğundadır. Uygulandığı ölçüde, ithalat için ödenmesi
gereken bütün resimleri, vergileri ve malların ithaline ilişkin gümrük işlemlerine ait masrafları ve
malların herhangi bir ülkeden transit geçişine ait masrafları ödemelidir. Alıcı, ihraç ülkesi
yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme
öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
MASRAFLAR VE NAVLUN / COST AND FREIGH (CFR)
"Masraflar ve Navlun" kuralı, satıcının malları gemide teslim etmesini veya zaten bu şekilde teslim
edilmiş malları tedarik etmesini ifade eder. Bu kural, satıcını malları gemiye yüklenmeden önce bir
terminalde taşıyıcıya teslim ettiği haller için uygun olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde olduğu
zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi durumlarda, CPT kuralı kullanılmalıdır.
CFR kuralı kullanıldığında (tıpkı CIP, CPT veya CIF kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim
yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi
ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı tüm masraf ve riskleri üstlenerek malları
yükleneceği limana kadar getirir. Gümrük işlemlerini yaptırır ve Navlun ücretini ödeyerek yüklemeyi
gerçekleştirir. Bu andan itibaren navlun dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya aittir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde
kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Taşıma acentası ile sözleşme
yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere,
malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı
sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Mallar gemi küpeştesini geçtikten sonra navlun
dışında meydana gelen tüm masraf ve riskler alıcıya aittir. Satıcı yüklemenin gerçekleştiğini ve
muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir. Düzenlenen taşıma belgesini ve gerekli diğer belgeleri alıcıya
gönderir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Malları varış

limanında boşaltma masraflarını ve liman ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını
boşaltır. Taşıma süresince malla ilgili olarak yapılmış olan navlun dışındaki bütün masrafları ödemek
zorundadır. Uygulandığı ölçüde, ithalat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve malların
ithaline ilişkin gümrük işlemlerine ait masrafları ve taşıma sözleşmesi kapsamında olmaması kaydıyla,
malların herhangi bir ülkeden transit geçişine ait masrafları ödemelidir. Alıcı, ihraç ülkesi
yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme
öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
MASRAFLAR, SİGORTA VE NAVLUN / COST, INSURANCE AND FREIGHT (CIF)
"Masraflar, Sigorta ve Navlun" kuralı, satıcının malları gemide teslim etmesini veya zaten bu şekilde
teslim edilmiş malları tedarik etmesini ifade eder. Bu kural, satıcını malları gemiye yüklenmeden önce
bir terminalde taşıyıcıya teslim ettiği haller için uygun olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde
olduğu zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi durumlarda, CIP kuralı kullanılmalıdır.
CIF kuralı kullanıldığında (tıpkı CIP, CPT veya CFR kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim
yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi
ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı sigorta primi, navlun ve yükleme masrafları ve
riskleri üstlenerek malları yükleyeceği limana getirir. Satıcı gemi acentası ile anlaşır ve temin eder.
Satış sözleşmesindeki malların belirtilen tarihte ve yerde yüklemesinin yapıldığını alıcıya bildirir. Satıcı
sigorta primini ödemek suretiyle yüklediği mal cinsine uygun olan en dar kapsamlı deniz nakliyat
sigortası yaptırır. Mallar gemiye yüklendikten sonra navlun ve sigorta primi dışındaki masraflar ve risk
alıcıya geçer.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde
kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Satıcı, masrafları kendisine ait
olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi ve sigorta
sözleşmesi yapmalıdır. Taşıma acentası ile sözleşme yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini
öder. Gönderdiği malın sigortasını yaptırır, sigorta primini öder. Malları yaklaşık hani tarihte varış
limanında olacağını alıcıya bildirir. Düzenlenen taşıma belgesini ve gerekli diğer belgeleri alıcıya
gönderir. Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerine ilişkin masrafları ve ihracat
için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve diğer harçları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Malları varış
limanında boşaltma masraflarını ve liman ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını
boşaltır. Teslim anından sonra navlun ve sigorta primi dışındaki meydana gelen bütün masraflar alıcı
tarafından karşılanır. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları
hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

1-Tek Pencere Sistemi nedir?

Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) Tek Pencere Sistemini, ithalat, ihracat ve transit işlemleri ile ilgili mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde, uluslararası ticarete ve taşımacılığa konu olan eşya için gerekli bilgi ve belgeleri, ticaretin ilgilileri ve taşıyıcıları tarafından uluslararası geçerliliği olan standart bir formatta, tek bir başvuru noktasına sunulabilmesi olarak tanımlamıştır. Dünya Gümrük Örgütü de yukarıda yapılan tanımlamaya uygun bir biçimde Tek Pencere Sistemini, ithalat, ihracat ve transit işlemlerine konu ilgili mevzuat hükümlerinin, ticaret ve taşımacılık yapan tarafların standart hale getirilmiş bilgi ve belgeleri tek bir veri giriş noktasından girilerek yerine getirilmesi olarak tanımlamıştır.

2-Tek Pencere Sistemine neden ihtiyaç duyulmuştur?

Ülkemizde ithalat ve ihracat işlemlerinin gerçekleştirebilmek adına gümrük beyannamesine eklenmesi gereken yaklaşık 330 farklı belge çeşidi bulunmaktadır. Bunlar arasında sadece 21 belge gümrük idaresinden, geriye kalan 309 belge ise farklı kurum ve kuruluşlardan temin edilmektedir. Dolayısıyla yükümlülerin belge temin edebilmek adına bu kadar farklı kurum ve kuruluşa başvuru yapmak zorunda kalması hem çok masraflı hem de ciddi zaman kayıplarına yol açan bir prosedürdür. Uluslararası ticaretin bu tip zorlukları dünyanın bütün ülkelerinde benzerlik arz etmektedir. Birleşmiş Milletler bünyesinde bulunan Birleşmiş Milletler Ticaretin Kolaylaştırılması ve Elektronik Ticaret Merkezi’de (UN/CEFACT) bu gibi tespitlerden yola çıkarak uluslararası ticaret ve taşımacılıkla uğraşanların gerekli bilgi ve belgelerini “Tek Pencere” olarak adlandırılan tek bir noktadan sunmalarına ve sonucu yine tek bir noktadan almalarına imkân sağlayan ve dolayısıyla işlem süreçlerinin uzunluğu nedeniyle gümrükte yaşanan zaman kaybını önleyen bir sistemin kurulmasını tavsiye etmiştir (BM Ticaretin Kolaylaştırılması ve Elektronik Ticaret Merkezi Karar No:33). Avrupa Birliği tarafından da dış ticaret işlemlerinin basitleştirilmesi ve hızlandırılması temelinde benimsenen tek pencere sisteminin kullanımı Birlemiş Milletler tavsiye kararı yanı sıra Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarafından da desteklenmektedir.

3-Tek Pencere Sisteminin kapsamı nedir?

Sisteme bağlantılı taraflar açısından tek pencere sistemleri dörde ayrılabilir; Devlet-Devlet (Government to Government-G2G), Özel Sektör-Devlet (Business to Government-B2G), Özel Sektör-Özel Sektör (Business to Business-B2B) ve Ülke-Ülke (Nation to Nation-N2N) bağlantılı işlemler sistemin kapsamına alınabilmektedir. Birinci aşama tek pencere sistemi; gümrük işlemlerinde kağıtsız ortamın hayata geçirilmesini sağlamak üzere tasarlanan Gümrük Tek Pencere Sistemidir. Gümrük tek pencere sistemleri, eşyanın gümrük bölgesine giriş ve çıkışına ilişkin gümrük işlemlerinin tamamlanabilmesini teminen, gümrük işlemlerinin düzenlendiği mevzuat gereği çeşitli kurum ve kuruluşlardan alınması gerekli izin/uygunluk belgelerine dair başvuruların, yükümlüce gümrük idaresine yapıldığı ve ilgili kurumlarca düzenlenen bu izin ve belgelerin yine elektronik ortamda düzenleyen kurumlarca doğrudan gümrük idaresine iletildiği modellerdir. İkinci aşama tek pencere sistemine ise, gemi acenteleri, liman başkanlıkları, havaalanı idaresi gibi ulaştırma sektörü operatörleri de dahil edilmekte ve eşyanın varış ve çıkışına ilişkin işlemler de sistem çerçevesinde elektronik ortamda yürütülebilmektedir. Üçüncü aşama tek pencere sisteminde ise, ödemelere ilişkin bilgi akışı (teminat, ödeme şekli, para transferi v.b.) ve lojistik işlemleri de sistemin kapsamına dahil edilebilmektedir. Tek pencere sistemlerinde son nokta ise dördüncü aşama olan uluslararası bağlantının mümkün olduğu Ülke-Ülke (N2N) tipi bölgesel sistemlerdir.

4-Tek Pencere Sistemi ile ilgili dünyadaki gelişmelerden söz eder misiniz?

Dünya Bankası tarafından 2012 yılında yayınlanan Sınır Ötesi Ticaret Raporu’na göre dünya ekonomilerinin %82’sinde yükümlülerce gümrük süreçlerinin bir yerinde gümrük idarelerine elektronik beyan ya da veri aktarımı yapılabilmektedir. Aynı raporda yer alan bir araştırmaya göre, araştırma kapsamında yer alan 150 ülkeden sadece 49 tanesinde tek pencere sistemi kullanılmakta ve bu 49 ülkenin de 20 tanesinde sistem tüm kamu kurumlarını kapsamaktadır. Araştırma sonuçlarına göre tüm kıtalarda tek pencere sistemlerinin kurulmasına yönelik çalışmalar sürdürülmekle birlikte, çalışmalar daha çok gelişmekte olan ülkelerde yoğunlaşmaktadır.

5-Türkiye’de Tek Pencere Sisteminin uygulamasının yasal dayanağı nedir? Bu konuda hangi bakanlık yetkili kılınmıştır?

Avrupa Birliği’nde yasal dayanağını 4 Haziran 2008 tarihli Topluluk Resmi Gazetesi’nde yayımlanan Konsey Tüzüğü ile kabul edilen Modernize Gümrük Kodunda bulan Tek Pencere Sistemine ilişkin olarak, ülkemizde 20/03/2012 tarihli ve 28239 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Gümrük Hizmetlerinde Tek Pencere Sistemi” konulu 2012/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile diğer kamu kurumları ile yapılacak çalışmaların koordinasyonu da dahil olmak üzere Tek Pencere Sistemi ile ilgili tüm çalışmaların gerçekleştirilmesi görev ve yetkisi Gümrük ve Ticaret Bakanlığına verilmiştir.

6-Türkiye’de Tek Pencere Sisteminin aşamaları ve işleyişi nasıldır?

Proje planlaması yapılırken başarılı ülke örneklerinde olduğu üzere aşamalı bir geçiş öngörülmüştür. Türk Gümrük Tek Pencere Sistemi, ilgili kurumlarca düzenlenen izin ve uygunluk belgelerinin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na elektronik ortamda iletilmesini sağlayan e-belge uygulaması ve izin/belge talebinde bulunan yükümlülerin başvurularını ilgili kuruma iletmek üzere ilk olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na yapacakları e-başvuru uygulaması olmak üzere iki aşamalı olarak tasarlanmıştır. Sistemin hayata geçirilmesine yönelik çalışmalar kapsamında ilk olarak, beyanname ekinde aranan izin/uygunluk belgelerinin elektronik ortamda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na iletilmesini mümkün kılacak olan e-belge uygulaması tamamlanmış olup, tek pencere sisteminin e-başvuru aşaması tamamlanana kadar ise başvurular mevcut yöntemlerle ilgili kuruma yapılmaya devam edecektir.

7-Tek Pencere e-belge kapsamında hangi kurumlarla çalışmalar tamamlanmıştır? Bu kapsamda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na elektronik ortamda iletilen belgeler nelerdir?

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün, 2015/10 Sayılı Genelge ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından verilen Bitki Koruma Ürünleri/Hammaddeleri İthal İzin Belgesi, 2015/8 Sayılı Genelgesi ile İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitü Müdürlüğü tarafından düzenlenen kontrol belgesi, 2015/6 Sayılı Genelge ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından düzenlenen Metal Hurda İthalatçı Belgesi/Tehlikeli Atık İhracat İzin yazısı, 2015/4 Sayılı Genelgesi ile Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenen İleri Tedavi Ürünleri Kayıt Belgesi, 2015/3 Sayılı Genelgesi ile Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen uygunluk yazılarının, 2015/2 Sayılı Genelgesi ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından düzenlenen uygunluk belgelerinin, 2014/19 Sayılı Genelgesi ile Tütün mamülleri ithalatında TAPDK tarafından düzenlenen uygunluk yazılarının, 2014/18 Sayılı Genelgesi ile TSE tarafından Karayolu Taşıt Araçlarının İthaline ilişkin verilen belgelerin, 2014/17 Sayılı Genelgesi ile Eti Maden A.Ş. tarafından Bor tuzları, uranyum ve toryum madenleri için verilen izin belgelerinin, 2014/8 Sayılı Genelgesi ile Borsa İstanbul A.Ş. nin vereceği uygunluk yazılarının, 2014/7 Sayılı Genelgesi ile EPDK’nın vereceği uygunluk yazılarının, 2014/1 Sayılı Genelgesi ile Şeker Kurumu tarafından düzenlenen izin yazısının Tek Pencere e-belge sistemi kapsamına alındığı bildirilmiştir.

8- Tek Pencere e-başvuru ile ilgili son durum nedir?

Gümrük işlemlerinde ilk başvuru noktasının her durumda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın olmasını sağlayacak olan e-başvurunun ise, tasarımı tamamlanmış ve BPMN ile hazırlanan iş akışları oluşturulmuş olup, başvuru sürecinin mevcut yazılıma dahil edilmesine yönelik çalışmalar hali hazırda sürmektedir.

9- Tek Pencere Sisteminin sağladığı avantajlar nelerdir?

Tek Pencere Sisteminin kurulması, gerek ticaret erbabına, gerek gümrük idarelerine ve gerekse ithalat ve ihracat izni veren kurumlara açısından birçok fayda sağlanacaktır. Bu faydalar şöylece sıralanabilir:

• Mevcut durumda ilgili kurumlar tarafından dış ticarete konu eşyalar için düzenlenen izin belgeleri gümrük muayene memurları tarafından manuel olarak kontrol edilmektedir. Tek Pencere Sistemi ile BİLGE Sisteminin (Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri Sistemi) entegrasyonu bu tür bilgilerin elektronik olarak kontrol edilmesini sağlayacağından, kaynakların daha etkin kullanılmasını sağlayacaktır.

• Belgelere ilişkin bilgilerin doğrudan ilgili kurum tarafından gümrük idaresine elektronik ortamda iletilmesi ile belgede sahteciliğin önüne geçilecektir.

• Mevcut durumda ilgili kurumlarca düzenlenen belgelerin belli bir standardı bulunmamaktadır. Tek Pencere Sistemi ile Kurumların düzenledikleri belgeler belli bir standartta düzenlenebilecektir.

• Düzenlenen belgeler ve bu belgelerin kullanıldığı beyannameler elektronik ortamda görülebileceğinden, izlenebilirlik artırılmış olacaktır.

• Ticaret erbabının zaman ve parasal maliyetleri azalacak, böylelikle uluslararası rekabet güçleri artacaktır.

• Gerek gümrük idaresinin, gerekse diğer kurumlarının yaptıkları ithalat ve ihracat kontrollerinin Tek Pencere Sistemi ile yapılması ile gümrük işlemlerinden kaynaklanan gecikmeler azalacak, böylelikle ticaretin kolaylaşması sağlanacaktır.

10- Tek Pencere Sistemine dahil edilecek kurumlarla çalışmalar nasıl yürütülmektedir? Yaygınlaştırma çalışmaları kapsamında ilgili kurumlarla görüşmeler yapılmakta ve kurumların elektronik altyapı ve işbirliğine yatkınlık durumları değerlendirilmektedir. İzin ve belge düzenleyen kurumlar incelendiğinde temelde elektronik altyapı açısından üçe ayrılmaları mümkün bulunmaktadır:

– Elektronik altyapısı bulunan kurumlar

– Elektronik altyapıya geçiş hazırlığında olan kurumlar

– Elektronik altyapısı bulunmayan ve hazırlığı olmayan kurumlar

Tek Pencere Sistemi kurumların bu durumlarını dikkate alarak karma bir yapıda iki yönlü kullanıma uygun olarak tasarlanmıştır.

Tek Pencere kapsamında hazırlanmış olan “E-BELGE Web Servisleri” aracılığı ile kurum kullanıcıları, kurumun kendi yazılımlarını kullanarak gerekli belge bilgilerini GTB’ye iletebilmekte, kaydedilen birtakım verileri güncelleyebilmekte ve/veya silebilmektedir. Elektronik altyapısı bulunan ve elektronik belge üretmekte olan kurumlar e-belge web servislerini kullanabilecektir. Keza Şeker Kurumunca halihazırda düzenlenen belgeler elektronik ortamda bulunduğundan web-servisler ile kurumun Tek Pencere Sistemine entegrasyonu sağlanmıştır. Elektronik altyapısı bulunmayan ancak hazırlık aşamasında olan kurumlara sistem tasarımları yapılırken teknik destek sağlanmakta, e-belge web-servisleri hakkında bilgi verilmekte ve böylece Tek Pencere Sistemine geçişlerinin daha kolay olması amaçlanmaktadır.

Elektronik altyapısı olmayan kurumlar için Bakanlığımızca hazırlanan ve internet üzerinden erişilebilen arayüz üzerinden de veri girişi yapılarak belge bilgileri sisteme gönderilebilmektedir. Tek Pencere Sistemi kapsamlı bir teknik altyapı çalışması gerektireceğinden, düzenlediği izin ve belge sayısı itibarıyla böyle bir çalışma yapması rasyonel olmayan kurumlar için GTB arayüzü uygun bir seçenek olmaktadır.

EK 62 “Geçici Depolama Yeri ve Antrepoya Alınması Bakımından Özellik Gösteren Eşya Listesi

Liste-1’de yer alan parlayıcı, patlayıcı, yanıcı ve yanmayı artırıcı eşya ile Liste-2’de yer alan diğer tehlikeli ve zararlı maddelere ilişkin, 30/10/2009 tarihli, 27391 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2009/15454 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına ilişkin Avrupa Anlaşmasının (ADR) ekinde yer alan tehlikeli mallar listesi esas alınarak oluşturulan eşya listesi, sınıfları ve UN(BM) tehlikeli eşya kodları ile Liste-3’de yer alan korunmaları, soğuk hava depolarında olduğu gibi özel tertibat gerektiren eşya Bakanlığın kurumsal internet sayfasında duyurulur.

Sınıf 1 Patlayıcı maddeler ve nesneler

Sınıf 2 Gazlar: sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış veya basınç altında çözünmüş

Sınıf 3 Yanıcı sıvılar

Sınıf 4.1 Yanıcı katılar, kendi kendine tepkimeye giren maddeler, hassasiyeti az patlayıcılar

Sınıf 4.2 Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler Sınıf

4.3 Su ile temas ettiğinde yanıcı gazlar çıkartan maddeler Sınıf

5.1 Yükseltgen maddeler Sınıf 5.2 Organik peroksitler Sınıf

6.1 Zehirleyici maddeler Sınıf

6.2 Bulaşıcı maddeler

Sınıf 7 Radyoaktif malzeme

Sınıf 8 Aşındırıcı maddeler

Sınıf 9 Çeşitli tehlikeli maddeler ve nesneler